پروژه تونل ارتباطی خط ۲ به خط ۴ متروی تهران

محل اجرا: تهران – دروازه شمیران
کارفرما: شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه (مترو)
مدت پروژه: ۱۳۸۴ – ۱۳۸۳ (۱۰ ماه)
زمینه فعالیت‌های پروژه:

  • طراحی و روش اجرا به صورت زیرزمینی
  • اجرای عملیات:
    • حفاری
    • سازه نگهبان
    • سازه‌های اصلی

توضیحات تکمیلی:

روش اجرای کاملاً زیرزمینی با مشخصات کم‌نظیر

پروژه سه راهی خط ۲ به خط ۴ متروی تهران واقع در میدان ابن سینا در شمال میدان بهارستان و جنوب پل چوبی اجرا گردید. این پروژه با هدف برقراری ارتباط بین خط ۲ و خط ۴ متروی تهران در محل میدان ابن سینا احداث شد. پروژه سه راهی مشتمل بر سه دهانه تونل هم امتداد می‌باشد که با قطرهای داخل ۹/۲ متر، ۱۳/۳۰ متر و ۱۵/۹۰ متر (دهانه حفاری ۱۱ و ۱۶/۳۰ و ۱۹ متر) و به طول‌های ۲۵ متر، ۳۶ متر و ۱۶ متر در راستای مسیر اصلی خط ۲ مترو قرار دارد. از جمله ویژگی‌های این پروژه، واقع شدن محل انجام عملیات در منطقه‌ای بسیار پر ترافیک بود که به غیر از روش اجرای زیرزمینی، راه حل دیگری نداشت لذا پس از انجام بررسی‌های لازم، استفاده از تاق‌های بتنی همراه با اجرای شمع‌های قائم در هر سه دهانه تونل توسط شرکت آبسا پیشنهاد و توسط مشاور پروژه مورد تأیید قرار گرفت. عمق استقرار تونل‌ها نسبت به سطح خیابان ۱۷ متر و فاصله تاج تونل تا سطح خیابان بین ۶ تا ۸ متر متغیر بود. کارگاه پروژه از یک سمت با خط ۲ مترو در حال بهره‌برداری و از سمت دیگر با کارگاه ایستگاه P2K2 که همزمان در حال اجرای ایستگاه بود دچار محدودیت‌های شدید اجرایی بود. این عملیات در تاریخ مرداد ماه ۱۳۸۳ آغاز و در تیر ماه ۱۳۸۴ پایان پذیرفت. برای اجرای عملیات، ابتدا با تخریب تعدادی از سگمنت‌های بتنی موجود گالری‌هایی به موازات محور تونل حفاری و سپس تاق‌های گالری‌های عمود بر امتداد مسیر در قسمت سازه اصلی توسط نیروی انسانی حفاری گردید. سپس با حفر ۳ حلقه چاه از سطح خیابان، علمیات بتن‌ریزی این گالری‌ها آغاز گردید. به علت وجود لایه‌های بسیار سست و ریزشی و وجود حفرات پیش‌بینی نشده، عملیات با احتیاط کامل انجام شد. نقش گالری افقی در تاج تونل قبل از اجرای بقیه عملیات بسیار قابل توجه و مهم بود. اجرای دهانه ۱۹ متر به روش کاملاً زیرزمینی کم نظیر می‌باشد.
مراحل اجرای عملیات شامل حفاری تاق‌های (گالری‌های) بتنی، حفاری شمع‌های پاتاق و بتن‌ریزی شمع‌ها و تاق‌ها به صورت متوالی و سپس تخریب قطعات پیش‌ساخته بتنی (سگمنت) و حفاری خاکهای زیر تاق‌ها در طول‌های ۶ الی ۱۲ متر با توجه به جنس زمین و اجرای قسمت کف، دیواره‌ها و نهایتاً سقف مقطع نهایی از انتهای جنوبی به سمت شمال انجام شد.